Ақпараттық технологиялар саласы дамып, жыл сайын IT мамандардың саны артып жатыр. Бұл саланың дамуында нәзік жандар маңызды рөл атқаруда. Осы орайда қыз-келіншектерге арналған түрлі форумдар, семинар-тренингтер ұйымдастырылуда.
Қыздарды технологиялық индустрияларға тартуға, әйел кәсіпкерлерді цифрлық трансформация және электрондық коммерция, сондай-ақ стартап-қозғалыс мәселелері бойынша ақпараттандыруға бағытталған шабыттандыратын шеберлік сыныптары мен білім беру тренингтерін ұйымдастыру мақсатында Қызылордада бірінші рет «Technowomen Kyzylorda: Keys To Succeed» форумы өтеді.
Ұйымдастырушылар: «TechnoWomen» коммерциялық емес ұйымы, кәсіпкерлік пен бизнес-ортаны дамыту жөніндегі USAID жобасы, Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі Ұлттық комиссия, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті, Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі, Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.
Өтетін орны: Қызылорда қаласы, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің Студенттер сарайы. Мекен-жайы: Ыбырай Жахаев атындағы көше 11. Уақыты: 22 мамыр, 2024 жыл, сағат 12:00.
«TECHNOWOMEN KYZYLORDA: Keys to succeed» форумының спикерлері ЖенПу әйелдер көшбасшылығы және кәсіпкерлік орталығының басшысы Гүлзира Бекқалиева, СеулТех университетінің профессоры, LUPIC жобасының директоры Джесу Ким, Цифрлық экономиканы дамыту орталығының басшысы Бикеш Құрманғалиева, «MacDent» IT компаниясының бас директоры және негізін қалаушы Мақпал Оразқызы, Co-founder, Co-owner Clever Market Алуа Көрпебаева, «Fortenur Consulting» негізін қалаушы Нұргүл Бексұлтанова, Institute of Artificial Intellegence by Korkyt Ata University директоры Нұрлан Құлмырзаев, Kyzylorda Hub бизнес-инкубаторының жетекшісі Жанарыс Тубекбаев өз тәжірибелерімен бөліседі.
«Әйелдер арасындағы көшбасшылық дағдыларын дамыту: жаңа мүмкіндіктер ашу», «Жастарға арналған жасанды интеллект тенденциялары», «Жасанды интеллект дәуіріндегі болашақтың жұмысы», «Бес жыл ішінде миллиондаған айналымы бар стартапты құру және өз салаңда көшбасшы болу», «Е-commerce-те бизнесті бастау, сабақтар пен перспективалар», «Кассалық алшақтықты болдырмауға арналған бес қаржылық сауаттылық кеңес», Жасанды интеллект: сарапшы имиджін құрудың тиімді құралдары» және «Қызылорда аумағында стартаптар құру мүмкіндіктері» тақырыптары қамтылып, ақпараттық технология саласы бойынша кейстер айтылады.
Бұл іс-шара аясында барлық өңір қамтылуда. Мәселен, елордада «TechnoWomen» КЕҰ ұйымдастыруымен «TechnoWomen Central ASIA: AI FUTURE» халықаралық форумы өтті. Форумның басты тақырыбы − жасанды интеллект. Форумда Орталық Азия елдерінде технологиялық тәуелсіздікке және ЖИ қолдануда көшбасшылыққа қол жеткізу бойынша сарапшылардың кәсіби салалық қоғамдастығын қалыптастыру мәселелері талқыланды. Сондай-ақ саланың бүгінгі жай-күйіне баға беріліпжәне жеке тұлғаның, бизнестің, отбасы мен қоғамның дамуына әсер ететін сын-қатерлері аталды, қазіргі заманғы міндеттерді тиімді шешу үшін технологияларды қолданудың үздік тәжірибелері сараланды.
Жиын барысында Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Асқар Жамбакин әйелдердің IT саладағы рөлі маңызды екенін жеткізді.
— Әйелдер қандай салада болмасын тыңғылықты, өнімді жұмыс істейтінін жақсы білеміз. Қазіргі таңда біз әйелдердің технология салаларына қызығушылық танытып, белсенді түрде қатысып жүргенін көріп жүрміз. Олардың эмпатиясы, креативтілігі және бірлесіп жұмыс істеу қабілеті қоғам өмірін жақсартуға бағытталған технологияларды жасауға көмектеседі. Әйелдердің жаңа идеялары мен IT шешімдері жоғары бағаланады, − деді Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Асқар Жамбакин форумда сөйлеген сөзінде.
Оның айтуынша, халықаралық форум IT инновацияларды ғана көрсетіп қоймай, сонымен бірге әйелдердің жылдам дамып келе жатқан жасанды интеллект саласына қызығушылығының маңыздылығын көрсетеді.
Халықаралық форумда IT саласында жүрген қыздар білімдері мен тәжірибелерін бөлісіп қана қоймай, бір-бірінен жаңа жобаларды, шешімдерді жүзеге асыруға мотивация ала алады. Шара аясында «TechnoWomen Leaders 2023» байқауының марапаттау рәсімі, «technowomen» мен «sulture Tech» жобаларының тәлімгерлік бағдарламасының тұсаукесері, шеберлік сыныптары өтті. Форум Цифрлық даму және аэрокомика өнеркәсібі министрлігінің, Халықаралық Электр байланысы одағының (МӘС), ҚР Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның және т.б. қолдауымен ұйымдастырылған.
Ал наурыз айында Алматыда Satbayev University-де «TechnoWomen» тренингі ұйымдастырылды. Конференцияға 250-ден астам қыз, мектеп оқушылары мен студенттер, стартап-жобалардың негізін қалаушылар мен табысты бизнесвумендер келді.
— Біздің мақсатымыз − алдағы жылдары ICT секторындағы әйелдер санын 45%-ға дейін арттыру. Бізде 14 жастан асқан қыздар арасында технологиялық кәсіпкерлік пен IT-индустрияны дамытуға бағытталған Techno Girls клубы бар. Сондай-ақ Astana Hub-пен бірлесіп, 1 наурызда 16 жастан 23 жасқа дейінгі 3 мың қызға арналған TechGirls білім беру бағдарламасы іске қосылды. Мұндай алаңдар әрқашан өсуге, жаңа таныстар табуға, әлеуметтік желіні сапалы жүргізуге мүмкіндік береді. Күні бойы әйел кәсіпкерлерді ілгерілету үшін көшбасшылық бойынша түрлі білім беру және шабыттандыратын іс-шаралар өткізілетін болады,– дейді «TechnoWomen» коммерциялық емес ұйымының мүшесі Аяулым Аяғанова.
Ұлттық комиссияның қолдауымен 3500-ден астам қолөнершілер мен шағын бизнес иелерін — әйел өндірушілерді оқыту жүргізіліп жатыр.
— «IT-Ayel» бағдарламасын іске асыруға еліміздің барлық өңірлерінен 2500-нан астам жұмыссыз әйел қамтылды. Ақпараттық технологиялар саласындағы мамандықтарға тегін оқыту мүмкіндігіне ие болды. Қыздар өздерінің ІТ-өнімін құруға және жетекші IT-компанияларда тағылымдамадан өтуге мүмкіндік алады, – дейді «TechnoWomen» коммерциялық емес ұйымының мүшесі Аяулым Аяғанова.
Ұйымдастырушылардың бірі «Techno Women» коммерциялық емес ұйымы цифрлық әлемде барлық қыздар мен әйелдерге жаңа мүмкіндіктер ашуүшін жұмыс істейді. Techno Women мақсаты – технологиялық индустрияларда жұмыс істейтін қыздар мен әйелдердің санын көбейту, Орталық Азиядағы әйелдер кәсіпкерлігін дамытуға және прогрессивті әйелдердің жаңа класын қалыптастыруға ықпал ету.
«Techno Women» коммерциялық емес ұйымы 2022 жылғы 6 мамырда «Астана» халықаралық қаржы орталығында тіркелген. TECHNOWOMEN пайымы – қоғамның трансформациясына, гендерлік теңдікті, адал бәсекелестікті ілгерілетуге, озық технологияларды қолдануға, цифрлық мәдениетті дамытуға және жоғары білімді, рухани бай және әлеуметтік жауапты жаңа ұрпақты тәрбиелеуге ықпал ететін Орталық Азиядағы прогрессивті әйелдер қауымдастығының халықаралық желісін дамыту.
Techno Women Миссиясы – цифрлық әлемде барлық қыздар мен әйелдерге жаңа мүмкіндіктер ашу, қоғамның трансформациясына, гендерлік теңдікті, адал бәсекелестікті ілгерілетуге, озық технологияларды қолдануға, цифрлық мәдениетті дамытуға және жоғары білімді, рухани бай және әлеуметтік жауапты жаңа ұрпақты тәрбиелеуге ықпал ететін Орталық Азиядағы прогрессивті әйелдер қауымдастығының Халықаралық желісін дамыту, технологиялық индустрияларда жұмыс істейтін қыздар мен әйелдердің санын көбейту, Орталық Азиядағы әйелдер кәсіпкерлігін дамытуға және прогрессивті әйелдердің жаңа класын қалыптастыруға ықпал ету. Бұл ұйым технологиялық салаларда жұмыс істейтін әйелдердің кәсіби қауымдастығын дамыту, қыздардың STEAM пәндерін, бағдарламалау, робототехника бойынша білім алуына ықпал ету және ғылыми қызметке тарту, әйелдердің жеке және кәсіби өсуін арттыруға бағытталған бағдарламалар мен жобаларды әзірлеу және іске асыру, технологиялық салаларда әйелдер start up қозғалысын дамытуға ықпал ету және қазақстандық жобаларды халықаралық деңгейде ілгерілету, әйелдерді цифрлық экономикада өзін-өзі жүзеге асыруға ынталандыру, сондай-ақ ғылым мен озық салаларда қыздар мен әйелдерді ілгерілету үшін ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу, ғылым мен технологиялық салаларда гендерлік теңдікке қол жеткізу үшін диалог алаңын құру, технологиялық индустрияларға инвестициялар тарту және Қазақстанда және шетелде әйелдер жобаларын көбейтуге ықпал етуде жұмыс істейді.
«Techno Women» коммерциялық емес ұйымы IT, digital, телеком, жаңа медиа, Fintech, Edutech, Healthtech, Biotech, Ecotech, Nanotech, Robotics, ғарыш және басқа да жоғары технологиялық салаларда жұмыс істейтін әйелдерді біріктіреді, цифрлық әлемде барлық қыздар мен әйелдерге жаңа мүмкіндіктер ашу, технологиялық индустрияларда жұмыс істейтін қыздар мен әйелдердің санын көбейту, Орталық Азиядағы әйелдер кәсіпкерлігін дамытуға және прогрессивті әйелдердің жаңа класын қалыптастыруға ықпал етеді.
Technowomen корпоративтік мәдениетінің келесі мақсаттарына ойыссақ:
TECHNOWOMEN барлық қатысушыларын ортақ құндылықтар мен мақсаттарымен, философиямен және қозғалыстың бірыңғай бағытымен бір командаға біріктіру; қатысушыларына жаңа мүмкіндіктер жасау және де олардың жобаларын, бизнестері мен бастамаларын елдік және халықаралық деңгейде ілгерілету; Іскерлік этиканың жоғары қағидаттарына ұмтылу; қатысушылар арасында ынтымақтастыққа, жоғары көшбасшылық, іскерлік және зияткерлік қасиеттерді дамытуға ықпал ететін инновациялық және кәсіпкерлік мәдениетті қалыптастыру; қыздар мен әйелдердің озық технологияларды қолдана отырып, өзін-өзі дамытуға деген ынтасын арттыру, сондай-ақ азаматтық ұстанымды қалыптастыру. Корпоративтік мәдениет кодексі – қызметіне, мәртебесіне және атқаратын лауазымына, сондай-ақ technowomen қызметіне тарту нысандарына қарамастан, барлық мүшелері үшін жетекшілік болып табылады.
Technowomen брендінің философиясы – брендіге тығыз байланысты құндылықтар жүйесіне негізделген. Құндылықтар корпоративтік мәдениетті дамытудың басым бағыттарын айқындайды. Сондай-ақ құндылықтар барлық қатысушыларына қатысты болуы керек, бұл корпоративтік мәдениеттің дамуына ықпал етеді.
Коммерциялық емес ұйымның логотипіне мән берсеңіз негізгі корпоративтік құндылықтар бейнелеген. Мұнда гүл және W әрпі түріндегі бұралған спиральдың аббревиатурасы көрсетілген. Ашып айтсақ, «Be smart, innovative, well-doing and unique women» қазақша аудармасында «Ақылды, жаңашыл, мейірімді және бірегей әйел бол» деген мағына бар. негізгі үндеуі көрсетілген.Логотиппен бірге қолданылатын ұран: «Join the news generation of women» /»Әйелдердің жаңа буынымен бірге бол».SMARTБіз өз мақсаттарымызға іс жүзінде өз қызметімізді басқарудың 5 қағидатын қолдана отырып қол жеткіземіз:Specific- тапсырмаларды дәл тұжырымдау;Measurable- қоғам мен оның мүшелері үшін өз қызметінің сәтті көрсеткіштері мен құндылықтарын өлшеу арқылы;Achievable- әр кезеңде қол жеткізуге болатын мақсаттар қойып, алға қарай қадам басу;Relevant- біздің жоспарларымыздың өзектілігін мүшелеріміздің, серіктестеріміздің және барлық мүдделі тараптардың қажеттіліктеріне қарай үнемі өлшеп отырамыз;Time bound – біз өз уақытымызды бағалаймыз, оны ең құнды және орны толмас ресурс деп санаймыз.INNOVATIVE. Біз консервативтілікке қарсы тұрамыз! Инновация- бұл біздің жобаларымыздың ғана емес, өміріміздің де мәні. Инновацияны ұстанушы, қолдаушылар – дарынды, ерекше адамдар. Біз айналамызға осындай адамдарды біріктіреміз. Инновация әр түрлі іс-шаралар мен кәсіптердің тоғысында туындайды. Біз білімнің, мәдениеттің, аумақтардың барлық саласындағы әртүрлі адамдарға ашықпыз. Біз кез келген әйел өзін көрсете алатын шығармашылық орта жасаймыз. Біз барлық қатысушыларымыздың инновациялық ойлауын дамытуға бағытталғанбыз.
UNIQUE. Біз TECHNOWOMAN мүшелерінің бірегейлігін құптаймыз.Біз TECHNOWOMEN мақсаттарына жетудің жаңа тәсілдерін, креативті шығармашылықты, стандартты емес және бірегей шешімдерді іздеуді қолдаймыз. Біз жұмыс пен өмірге шығармашылық көзқарасты насихаттаймыз. Біз қатысушыларымыз бен қызметкерлеріміздің, серіктестеріміздің барлық креативті шығармашылығын және де шығармашылық бастамаларын қолдаймыз. TECHNOWOMEN бірегей ортаны құруға, TECHNOWOMEN қатысушылары үшін бірегей шешімдерді әзірлеуге ұмтылады.Techno Woman корпоративтік мәдениетінің этикалық қағидаттары.Жауапкершілік. Technowomen атынан шыққан кезде, оның мүшелері іскерлік және моральдық-этикалық мінез-құлық нормалары мен қағидаларын сақтайды, Technowomen мүдделері мен беделіне нұқсан келтіретін іс-әрекеттер жасамай, оның имиджін нығайта отырып, Technowomen мүддесі үшін әрекет етеді. Сенім. Сенім -TECHNOWOMEN-нің ең жоғары басымдығы. Technowomen мүшелері өз әріптестеріне өзара сенім мен құрмет көрсетеді, кемсітушілікке, немқұрайлылыққа, агрессияға, дөрекілік пен әдепсіздікке жол бермейді, бір-біріне сыпайы, тұрпайылықсыз және балағат сөздерсіз сөйлейді. Біздің әрқайсымыз Technowomen-нің барлық мүдделі тараппен қарым-қатынасын нығайтуға жәрдемдесеміз. Біз еркін жауапты этикалық таңдау негізінде мүдделер қақтығысын болдырмауға тырысамыз. Біз Technowomen-де әлеуметтік жауапкершілікті, өзара түсіністік пен ынтымақтастық рухын, айналадағыларға толеранттық және басқалардың пікіріне төзімділікті
Адалдық. Әрбір қатысушы өзі ұсынатын ақпараттың дұрыстығына кепілдік беруі керек, сондай-ақ бастамаларға, ақпаратқа, жобаларға және талқыланатын идеяларға құпиялылық пен этикалық қатынасты сақтауы керек. Барлық жұмыста ашық болуға және адал болуға ұмтылады. Сондай-ақ, серіктестер туралы коммерциялық және қызметтік ақпаратты жарияламауға аса жауапкершілікпен қарайды.
Айқын, ашық болу. Technowomen ресурстар мен ақпараттың қолжетімділігін, өз мүшелерінің өз миссиясын іске асыруға белсенді қатысу талаптарын қамтамасыз етеді. Оның барлық мүшелері мен мүдделі тараптарының мүдделері мен қажеттіліктерін ескере отырып, алқалы шешімдер қабылдау мүмкіндігін қамтамасыз етеді, бар проблемалар мен олардың ықтимал шешімдері туралы уақытылы ақпарат береді. Жыл сайын өткен есепті кезеңдегі қызметі туралы ашық есепті және кейінгі кезеңге арналған қызмет бағдарламасын жариялайды. Technowomen сындарлы сынға және өз қателіктерінен сабақ алуға ашық.
Тәжірибе мен біліммен еркін алмасуда TECHNOWOMEN білімінің негізгі көзі – оның қатысушылары. Қатысушылар арасында білім мен тәжірибенің еркін алмасуы инновациялық кәсіпкерлік және білім беру ортасының дамуына ықпал етеді. Бұл ретте құпия сипаттағы кез келген мәліметтер құпия сақталуы және ұйымнан тыс үшінші тұлғаларға таратылмауы тиіс.
Кәсібилік пен руханилықтың үйлесімі. Technowomen-нің әрбір мүшесі біздің ұйымымыздың жоғары миссиясын және қазақстандық қоғам әйелдерінің рухани мәдениеті мен үздік дәстүрлерін жеткізуші мен білдіруші рөлін таниды, кәсіби және адамгершілік жетілдіруді жүзеге асырады, өзінің сыртқы келбетін, сөйлеуін, мінез-құлқын бақылап, айналадағылар үшін кәсіби және этикалық мінез-құлықтың үлгісі болуға ұмтылады, адалдық танытады, өтірік айтудан, алаяқтықтан, сыбайлас жемқорлықтан және Technowomen мүшесінің имиджіне нұқсан келтіретін басқа да адал емес мінез-құлықтан қалыс қалады.
Салауатты өмір салты. TECHNOWOMEN әрқашан салауатты, экологиялық жайлы ортаны қамтамасыз ету үшін барынша күш салады, сонымен қатар салауатты өмір салтын насихаттайды.
Кәсіпкерлік орта. TECHNOWOMEN әйелдер арасында кәсіпкерлікті дамыту идеясына берілген. Еркін бәсекелестік, нарықтық экономика қағидаттарын ғана емес, сонымен қатар Technowomen қатысушыларының кәсіпкерлік қасиеттерін дамытуға бағытталған белсенді ұстанымдарды басшылыққа алады. Technowomen қатысушылары нәтижеме пен экономикалық тиімділікке бағытталуы керек. Кез келген даму мен сәттіліктің негізі – кәсіпкерлік рухта, яғни адамдардың жайлылығы мен кепілдендірілген нәтижені тәуекелге қоя отырып, жаңа іске кірісуге деген ұмтылысы. Ұйым кәсіпкерлік рухты қолдайды және бизнестің жаңа салаларында өзін-өзі іске асыруға мүмкіндік береді.
Ұйымның жобаларына тоқталсақ.
TECHNO GIRLS − Techno Women қауымдастығының STEM пәніне қыздарды тартуға, қыздардың цифрлық құзыреттілігін дамытуға бағытталған әлеуметтік жоба. Жобаның мақсаты – мектептерде, колледждерде, университеттерде және басқа да білім беру ұйымдарында жоғары сыныптар базасында techno girls клубтарының желісін құру. Жобаның міндеттері:Мектептерде, колледждерде, университеттерде және өзге де білім беру ұйымдарында жоғары сыныптар базасында TECHNO GIRLS қыздар мен бойжеткендерге арналған клубтар желісін құру; TECHNO GIRLS қыздар мен бойжеткендерге арналған клубтар желісі үшін менторлар ретінде TECHNO WOMEN қатысушыларын/мүшелерін тарта отырып, менторингтік бағдарламаны ұйымдастыру және өткізу.Цифрлық дағдылар мен құзыреттерді, STEM пәндерін дамыту, қыздар мен бойжеткендердің кәсіби және жеке өсуін арттыру үшін білім беру бағдарламаларын ұйымдастыру және іске асыру.Менторлар мен спикерлер ретінде TECHNO WOMEN қатысушыларымен/мүшелерімен іс-шараларды, онлайн/офлайн кездесулерді ұйымдастыру және өткізу.Қыздарға мансаптық өсуге, кәсіптік бағдарлануға, жұмысқа орналасуға және басқа да кәсіптік дамуға жәрдемдесу.
TECHNOWOMEN академиясы – TECHNOWOMEN ұйымының қатысушыларының /мүшелерінің кәсіби және жеке өсуіне бағытталған Techno Women қауымдастығының әлеуметтік жобасы.
Жобаның міндеттері:TECHNOWOMEN ұйымының қатысушыларының/мүшелерінің кәсіби және жеке өсуі үшін білім беру платформасын құру,ұйымының қатысушыларының/мүшелерінің авторлық курстарын әзірлеу, онлайн/офлайн форматында оқытуды ұйымдастыру және өткізу, цифрлық теңсіздікті төмендету, әйелдер кәсіпкерлігін дамыту, бизнес пен басқаруды цифрлық трансформациялау үшін, сондай-ақ технологиялық индустрияларды дамытудың басқа да қажетті бағыттары бойынша білім беру бағдарламалары мен жобаларын әзірлеу және іске асыру, озық білім беру технологияларының, Edutech бағыттарының көмегімен цифрлық экономика мен технологиялық индустрияларды дамыту.
Коллаборациялар орталығы – технологиялық индустрияларда, бизнесте, үкіметтік емес ұйымдарда, мемлекеттік органдарда және халықаралық ұйымдарда жұмыс істейтін компаниялар арасындағы ынтымақтастықты, нетворкинг, өнімді серіктестікті және коллаборацияны дамытуға бағытталған Techno Women қауымдастығының коммерциялық және әлеуметтік жобасы.Жобаның мақсаты – цифрлық шешімдер мен цифрлық экономиканы дамытудың, сондай-ақ Орталық Азия елдері арасындағы цифрлық ынтымақтастықтың көмегімен әлеуметтік мәселелерді шешуде мемлекеттің, бизнестің және ҮЕҰ күш-жігерін біріктіру.
Жоғарыда айтқанымыздай, ақпараттық технологиялар саласында қыз-келіншектер көбеюде. Осы орайда бірнеше өңірде қыздарға арналған «SHE COMMERCE» тегін курсы басталды. Мамырдан бастап қызылордалық қыз-келіншектер ДЕ «SheCommerce» бағдарламасы аясында тегін білім алуда. «She Commerce» – Қазақстан аумағының барлық өңіріндегі нәзік жандарды ақпараттық технологиясы саласы бойынша оқыту, дағдыларын арттыру, кәсіпкерлікке баулу, түрлі қосымшалар мен маркетплейс әзірлеуге және цифрлық экономиканы үйретуге бағытталған бағдарлама. Тегін курс барысында 18 бен 30 жас аралығындағы жастар қамтылды. Бағдарламаға қатысушы қыздар «Googleworkplace» бағдарламасы, «Интернет саудадағы NoCode әзірлеу», «Графикалық дизайн» тақырыбында білім алуда. Ұйымдастырушылардың айтуынша, «SheCommerce» курсының нәтижесінде өңірдегі ІТ cекторда жас әрі білікті мамандардың саны артады.
− Интернет кеңістікте түрлі бағдарламалар мен тегін курстар бар. Бірақ «SheCommerce» курсы мен үшін құнды ақпарат пен жаңа білімнің көзіне айналды. Алғашқы 3 сабақтың өзінде ақпараттық технология саласына қызығушылығым артып, сайт жасау және графикалық дизайн жасауға алғашқы қадамымды жасадым. Ең бастысы − офлайн режимде өтіп жатыр. Курсты толық аяқтаған соң міндетті түрде осы салада жұмыс істеймін, − деді қыз-келіншектерге арналған «SheCommerce» тегін курсының қатысушысы Елизавета Есмаева.
Айта кетейік, кәсіпкерлік дағдыларды дамытуда және білікті мамандар даярлау мақсатында Қызылордада инкубациялық бағдарламалар жиі ұйымдастырылады. Өткен жылы орталықтың бастамасымен «Startupjoly» инкубациялық кезеңі екі мәрте ұйымдастырылды. Бағдарламаға қатысқан 46 жобаның арасынан 13 жоба жұмыс істеп жатыр. Оның ішінде 4 жоба «QazInnovations» қаржыландыру бағдарламасына өтінім беруде. Ал жақында «Skillsup», «StartupAcademy» бағдарламасы өтті.
− Бизнес-инкубатор резиденттеріне алдымен білім мен тәжірибе алмасу алаңын жасаймыз. Орталықта түрлі бағыт бойынша оқыту курстары бар. Қатысушылар өзіне ұнаған сала бойынша кез келген бағыттағы курстарға қатыса алады. Сонымен қатар бағдарламаға қатысып, жобаларын дамытады. Әрі қарай инвестиция тартуға және демеушілік алу мүмкіндігіне ие болады. Себебі біздің алаңда жақсы жоба жасау арқылы республикалық деңгейге жол ашылады. Ең бастысы жастарға жұмыс жасауға арналған тегін 2 коворкинг бар. Алдағы уақытта біз арнайы зертханалар салуды жоспарлап отырмыз.
Жақында бейне ойындарын жасайтын лаборатория ашылады. Оған қосымша жасанды интеллект, бағдарламалау, инжиниринг лабораториялары да қосылады. Менің ойымша біздің ең басты жұмысымыз әрі міндетіміз – жастарды ояту, табысты болуға ынталандырып, Қызылорда аумағындағы мүмкіндіктерді көрсету. Білім көзін беріп, әрі қарай табысты маман, кәсіпкер болуға мүмкіндік жасау. Жастар арасында Қызылордадағы мүмкіндіктер мен перспективаларға сенім жоқ, біз сол сенімді оятуға жұмыс істейміз.
Сәтті стартаптар көбіне білімді жастармен бірге жасалады. Расымен де, стартапты бастау үшін мықты интеллект қажет. Сол себепті білім беру ұйымдарымен тығыз жұмыс істейміз. Стартаптар әлемінде аутсайдерлерге орын жоқ. Бұл нағыз бәсекелестіктің мекені, сол себепті барлық күшімізді бәсекелестікке менталды тұрғыда төзе алатын жастарды тартуға жұмсаймыз. Сыр елі мықты жастарға толы, тек олардың зейінін ашу керек. Алайда жастардың басым бөлігі арзан әрі тез дүниеге құмар, ойын күлкіге жақын болып барады. Ал стартап жасау – бірінші кезекте ауыр еңбек және тоқтаусыз білім алу, – деді Ж.Тубекбаев.
Мамандардың айтуынша, ақпараттық технологиялар саласында қыз-келіншектердің рөлі артуда. Халықаралық деңгейде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы әйел кісілердің арнайы мерекесі бекітілген. Биыл мереке қарсаңында өңірде АКТ саласында қызмет атқаратын нәзік жандарға арнап салтанатты жиын ұйымдастырылды.
«Анаға тағзым» орталығының базасында аймақтың ақпарттық-коммуникациялық технологиялар саласында елеулі еңбек етіп жүрген қыз-келіншектерге құрмет көрсетілді. Мерекелік жиын облыс әкімі аппаратының цифрлық технологиялар бөлімінің басшысы Сәбит Ибадулланың құттықтауымен басталды. «Астана хаб» халықаралық технопаркінің өкілдері Zoom платформасы арқылы байланысқа шықты. IT саласындағы қызылордалық қыз-келіншектердің үлесі мен жетістіктеріне тоқталды. Сонымен қатар жобалар мен бағдарламалар туралы айтылды.
Айта кетейңк, жақында білім саласындағы үздік IT жобаларды анықтайтын «EdTech Hackathon Kyzylorda» облыстық IT жобалар хакатоны мәреге жетті. Биыл алтыншы мәрте ұйымдастырылған хакатонға Қызылорда облысы «Ақпараттық технологиялар» КММ, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті KyzylordaHub бизнес-инкубаторы ұйытқы болды.
«EdTechHackathonKyzylorda» облыстық байқауына білім саласындағы IT жобалар қабылданды. Мақсаты – стартап жобаларды, цифрлы шешімдер мен талантты мамандарды іздеу, ақпараттық технологиялар, инновациялық және стартап жобаларды дамыту. Үздік жобаларға 500 000 теңге көлеміндегі қаржы бөлінді. Сондай-ақ, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім гранты табысталды. Хакатонда 16-35 жас аралығындағы жастар бақ сынады. Топпен қатысу мүмкіндігі де қарастырылған. Инноваторлар додасына 130 адам қатысып, қазылар алқасына 33 жоба таныстырылды.
1-орын иеленген «FloraHub» жобасының авторы Нұрдәулет Дүзеновке 250 000 теңгенің сертификаты табысталды. Ал 2-орын иегері Қалдан Аян тест құру жүйесіне бағытталған жобасына 150 000 теңге қаржы жеңді. Сондай-ақ, Дүйсенбек Ернұр, Ғанибек Мария, Аманбай Жансая «EMS – EducationManagementSystem» жобасымен 3-орын иеленіп, 100 000 теңге көлемінде қаржыға ие болды.. Мектеп оқушысы Ержанқызы Жансая «Easiertogether» жобасымен Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім грантын иеленді.
Айта кетейік, Қызылорда қаласындағы №264 мектептің 11 сынып оқушысы Жансая Ержанқызының ұсынған «Еasiertogether» жобасы − сабақ беруге арналған онлайн платформа. Жансаяның ақпараттық технологиялар саласындағы бұл жобасы еріктілер мен білімге құштар аз қамтылған отбасыларды бір алаңға біріктіреді. Репетитор мен оқушыны қосатын онлайн платформаның ұстаздары Назарбаев зияткерлік мектебі, Республикалық физика математика мектебі, Білім инновация мектебінің үздік оқушылары мен жоғары оқу орындарының білім алушылары.
– Бүгінде біз 5 оқу ағынын жүргіздік. 13 мемлекеттің оқушыларын 3 тілде STEM бағытында оқыттық. Атап айтсам, Қазақстан, Ресей, Украина, Түркия, Германия, Оңтүстік Корея, Қырғызстан, Өзбекстан, Қарақалпақстан, Латвия, Тәжікстан, Испания және Белорусь мемлекеті. Ал біздің қызметті пайдаланған оқушылар саны 2500-ге жуық, – деді Жансая Ержанқызы.
Онлайн білім беру командасындағы еріктілер айырбастау негізінде жұмыс істейді.
– Волонтерлер оқушыларға сабақ береді, ал біз олардың ерікті екенін растайтын сертификат табыстаймыз, ресми сайтта көрсетеміз. Сондай-ақ, шетелдік жоғары оқу орындарына түсуге дайындық және халықаралық емтихандарды тапсыру бойынша құнды ресурстар жиналған жабық телеграм арнасына кіруге мүмкіндік береміз. Шетелдегі университеттер үшін студенттерінің еріктілер тобында болғаны өте маңызды, – дейді жоба авторы.
Бағдарламаға кез келген бала тіркеле алады. Ең бастысы – қолжетімділік. Жансаяның айтуынша, егер Қазақстанда орташа есеппен айына бір пәнді репетитормен оқу 28 000 теңге болса, онлайн платформада 3000 теңге. Оқуға қабылдау үшін оқушыларға қойылатын арнайы критерийлер жоқ. Бағдарламаға қатысушылар 5 пән бойынша білімін жетілдіре алады. Нақтырақ айтсақ, биология, математика, бағдарламалау, физика және химия бағыты.
– Шетелдік еріктілер және студенттермен байланысуда ешқандай мәселе жоқ, себебі әлеуметтік желі немесе Zoom арқылы хабарласамыз.
Сайтты өзім жасадым. Себебі IT саласы бойынша түрлі курстардан өттім. Сондықтан қиындықтар болған жоқ. Менің қолдаушым – ата-анам. Веб-сайтты алғаш құрған сәтте отбасым қатты қуанып, бұл жоба қоғамға оң әсер етіп, пайдалы болса, соңына дейін жалғастыруымды қалады.
Алдағы уақытта жобаға қосымша бағдарлама жасау бойынша жұмыстар жүргіземіз. Сонымен қатар, аудиториямызды кеңейткіміз келеді, – деді Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім грантын иеленген жеңімпаз.
Платформалар миллиондаған пайдаланушы мен кәсіпкердің жұмысын жеңілдететін цифрлық инфрақұрылымның ажырамас бөлігіне айналды. Бұл бағытта да біздің жастардың жаңалығы көп екенін байқадық.
Хакатонда 16-35 жас аралығындағы жастар бақ сынады. Топпен қатысу мүмкіндігі де қарастырылған. Жыл сайын қатысушылар саны да өсіп жатыр. Мәселен, 2022 жылы республика күні қарсаңында өткен додаға 270 жас қатысып, 100-ге жуық жоба таныстырса, былтыр 350 жас өтінім қалдырып, 120-ға жуық жоба қорғалған.
Ұйымдастырушылардың айтуынша, биылғы сайыстың рөлі зор. Себебі осы жылдың өзінде хакатон 4 мәрте ұйымдастырылады. Сәйкесінше кезекті әр байқаудың өз бағыты болмақ.
Сондай-ақ, былтыр Қызылорда облысының Жастар Ресурстық орталығында Цифрландыру және ақпараттық технологиялар қызметкерлерінің күніне орай «SMART CITY KYZYLORDA HACKATHON 2023» облыстық IT жобалар хакатоны өткен. Еді. Қызылорда облысы әкімінің қолдауымен өткен байқаудың ұйымдастырушылары – Қызылорда облысы әкімі аппаратының «Ақпараттық технологиялар орталығы» КММ және Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің кәсіпкерлік орталығы.
IT жобалар хакатонында «Әзірлеу» (Development), «Модельдеу», «Медиа және Білім» бағыттары қамтылды. «Әзірлеу» бағыты (Development) – сайт, мобильді қосымша, бот және ойындар әзірлеу бағытындағы жобаларды қамтиды. Мұнда «SmartcityKyzylorda» концепциясы аясында тұрғындардың ақылды қалада тұруын оңтайландыратын жобалар бағаланды. Екінші бағыт – «Моделдеу». Яғни, 3D моделдеу, робототехника, жасанды интеллект, ақылды заттар және BIM технологиялар аясындағы жобалар қабылданды. Адамдардың өмірлік процесін жеңілдетуге, қолданысқа арналған жаңашыл заттар мен қызметтерге бағытталған жобалар бағаланды. Ал «Медиа және білім беру» бағытында LMS, онлайн оқыту, анимация мен кинематография тақырыптарындағы жобалар сараланды. Басты талап – білім контентін өндіру және оны цифрлы ресурстар арқылы жариялау.
IT жобалар хакатонының модераторлары Нұрлан Құлмырзаев, Жанарыс Тубекбаев қатысушыларды ережелермен таныстырғаннан кейін, бағыт бойынша топтастыру жұмысы жүрді. Назарға алатын жағдай, әр бағытқа бөлек қазылар алқасы сайланды.
Жеңімпаздарына 900 000 теңге және Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің 3 білім бөлінген. Әр бағыт бойынша 1-орын иеленген Раушан Тұрғанбай, Жұлдызай Мұңайтбасова, АльмираМахамбетәлі, Төрехан Төлеген, Ернар Әбдіжалелұлына 150 000 теңгенің сертификаты табысталды. Сондай-ақ, 2-орын иегерлері Ерсұлтан Жанболатұлы, Инабат Аймағамбетова, Өмірзақ Әділ мен Шыңғыс Абдуллаев 100 000 теңгені құрайтын қаржылай жүлделерді иеленді. Ал әр бағыттан 50 000 теңгені Аягөз Кулахметова, БекасылАлдиар, Азамат Ибрагимов иеленді. Ынталандыру мақсатында 6 командаға KyzylordaHub бизнес-инкубаторынан арнайы сыйлықтары берілді. Мектеп оқушылары Шөментай Асылтас, Талап Әли, Зарина Азенова Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің арнайы білім грантын иеленді.
— IT жобалар хакатонына «Fedup» жобасын ұсынып, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім грантын жеңіп алдым. Бүгінде IT cаласы қарқынды дамуда, яғни бәсекелестік өте жоғары. Ал Қазақстандағы робототехника саласы бойынша бәсекелестік әлі де аз. Осы мәселені шешу жолында «Fedup» жобасын қолға алдым. Байқаудың ұйымдастырушыларына алғысым шексіз. «SmatcityKyzylordaHackathon 2023» облыстық IT жобалар хакатоны – жас стартаперлердің дамытуына мүмкіндік беретін алаң,- деген еді Талап Әли.
«SmartcityKyzylorda» концепциясы аясында өткен IT жобалар хакатонының ұйымдастырушыларының бірі – KyzylordaHub бизнес-инкубаторы. Орталық Сыр өңіріндегі IT-стартаптарды қолдау және инновациялық жобаларды дамыту мақсатында халықаралық «AstanaHub» технопаркінің қолдауымен Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті және өңірлік IT парк базасында ашылды. Бизнес-инкубатор аймақта инновациялық жобалар әзірлеумен, IT-саладағы кадрларды оқыту, даярлау және жергілікті IT-қауымдастық құрумен айналысады.
Цифрландыру мәселесінде маңызды рөл атқаратын «Digital Almaty» биыл «Х индустриясы — Болашақтың цифрлық эволюциясы» тақырыбында Алматы қаласында өтті. Цифрлық индустрияның жаңа дәуірін қалыптастыруға бағытталған алтыншы форум ой-тәжірибе алмасу үшін ШЫҰ және ЕАЭО елдерінің мемлекет қайраткерлерін, жетекші сарапшылары мен кәсіпкерлерін біріктіреді. Сондай-ақ форум аясында “Industry 4.0 Startup Battle” атты үздік өнеркәсіптік стартапты анықтайтын ауқымды сайыс; IT-экожүйе саласындағы жобалар туралы тәжірибе, ақпараттарды бөлісетін, отандық ірі жер қойнауын пайдаланушылардың, технопарктердің, технологиялық компаниялардың көрмесі өтті. “Digital Almaty” VI форумы өнеркәсіптегі цифрлық трансформация, GovTech, 4.0 индустриясы, ESG, Smart City және басқа да салалардағы инновациялық шешімдерді ұсынатын ауқымды іскерлік бағдарламаны ұсынды. Панельдік пікірталастар шеңберінде халықаралық сарапшылар, сала көшбасшылары, IT және бизнес саласындағы жетекші инноваторлар қатарынан 200-ден аса спикер қатысып, экономика мен инновация секторларында жаңа технологияларды қолдану жайында табысты кейстерін сіздермен бөліседі. Үш күндік цифрлық іс-шараға 30 мыңнан астам адам қатысқан. Әлемдік сарапшылар мойындаған Digital Almaty шарасы өткен жылы цифрлық тау-кен, мемлекет басқаруын, криптобиржа, киберқауіпсіздік, білім беру және корпоративті инновацияларды талқылауда 150-ден астам спикерді жинады. Сонымен қатар, форум мектеп оқушыларына арналған “Digital Ministry Cup” атты робототехника және инженерлік жобалар бойынша алғашқы халықаралық чемпионатын өткізді. Қазақстан, Ресей және Әзірбайжаннан төрт номинация бойынша жеңімпаздар анықталды. Былтыр форум алаңында алғаш рет “Tech Garden Awards” марапаттау рәсімі өтіп, 2022 жылдың қорытындысы бойынша, өндіріс жұмыстарына инновациялық жобаларды енгізгені үшін өнеркәсіп орындары мен индустриялық кәсіпорындар марапатталды.Форумның пленарлық отырысына ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары қатысты. Спикерлер цифрлық инфрақұрылымның тұрақты дамуы мен телекоммуникациядағы жаңа технологияларды талқылады. “Digital Almaty” ЕАЭО елдерінің цифрлық күн тәртібін талқылайтын платформа мен үздіксіз үрдіске айналды. Биыл ол «Х индустриясы» – Болашақтың цифрлық эволюциясына назар аударта жаңа бағытты қамтып жатыр. Еске сала кетейік, Digital Almaty ұйымдастырушылары: Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі, Алматы қаласының әкімдігі және «Инновациялық технологиялар паркі» дербес кластерлік қоры (Tech Garden).
Қосымша ақпарат, 5-7 қыркүйек күні Астана қаласында Digital Bridge 2024 халықаралық ІТ-форумы өту жоспарланған еді. ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі су тасқынына байланысты ірі іс-шаралардан бас тарту туралы Президент тапсырмасына сәйкес, биыл Digital Bridge 2024 халықаралық ІТ-форумын өткізуден бас тартты.
Digital Bridge 2018 жылдан бері IT-индустрияның соңғы тенденциялары мен даму перспективаларын талқылауға арналған Орталық Азиядағы ең ірі алаң болып келді. Бұл форум тек 2020 жылы төтенше жағдайда – жаһандық COVID-19 пандемиясында өткізілген жоқ.
− Биыл көктемдегі су тасқыны Қазақстандағы соңғы 80 жылдағы ең ірі табиғи апат болды. Осыған байланысты, ауқымды қирату салдарын жою және ел азаматтарына көмек көрсету үшін қаражатты үнемдеу мақсатында Мемлекет басшысы Үкіметке жоспарланған имидждік және басқа да ірі іс-шараларды өткізуден бас тартуды тапсырды. Digital Bridge ұйымдастырушылары форумға қатысуға мүдделі барлық адамдарға алғыс білдіреді. Қолайлы жағдайларда Digital Bridge халықаралық IT-форумы өз жұмысын 2025 жылы қайта бастайды», – деп хабарлады министрлік.
Бұған дейін Мемлекет басшысы 13-14 маусымға жоспарланған Астана халықаралық форумын өткізбеу туралы шешім қабылдаған еді. Сондай-ақ, Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі 25-26 сәуірге жоспарланған Қазақстан машина жасаушыларының ХІІ форумын уақытша тоқтатты.
Ә.ЖАНӘБІЛ